Για «πανηγυράκι». καταπώς αποκαλείται περιπαικτικά η Eurovision, σαν πολύ ντόρο δεν κάνει; Εδώ ένα χασμουρητό από πλευράς Μαρίνας Σάττι έφτασε να γίνει κάτι σαν εθνικό θέμα.

Γενικώς o διαγωνισμός version 2024 κάθε άλλο παρά απολιτίκ αποδεικνύεται. OK, καμία επανάσταση δεν πρόκειται να ξεκινήσει από το Μάλμε, αλλά γίνονται πράγματα στο περιθώριο του δίπολου Ισραήλ – Παλαιστίνη. Υπάρχει μια κινητικότητα πολύ μακριά από τη νιρβάνα του «έλα μωρέ καλά να περνάμε εμείς και κλάιν μάιν» που γενικώς κυριαρχεί σε φάσεις «άρτος και θεάματα».

Κι αν ακόμα δεν σε πείσαμε πως η Eurovision έχει περισσότερο impact από αυτό που σε πρώτη φάση δείχνει, έχουμε το παράδειγμα της Ελλάδας, της πορείας της εντός διαγωνισμού μέσα στον αιώνα, για να το καταδείξουμε. Τη σύνδεση δηλαδή πολιτικοκοινωνικής ζωής και του θεσμού.

Στα χρόνια της (επίπλαστης) ευμάρειας, στα 00s, όταν το χρήμα έρρεε άφθονο και είχαμε πιστέψει πως ως χώρα εμείς είμαστε και άλλη καμία, μας έγινε ψύχωση η πρωτιά, που τελικά ήρθε το 2005, με το My Number One της Έλενας Παπαρίζου.

Eurovision 2005

Πολύ χρήμα έπεσε, πολλοί σημαντικοί καλλιτέχνες είχαν όνειρο και στόχο να πάρουν το χρίσμα από την ΕΡΤ. Οι διάφορες εκπομπές στις τηλεοράσεις (πρωινάδικα και μεσημεριανάδικα όπως καθιερώθηκαν να λέγονται τότε) βαρούσαν υπερωρίες για να «ενημερώσουν» το κοινό, το internet ακόμη τότε ήταν σε νηπιακό στάδιο. Κάθε χρονιά η Eurovision ήταν Νο1 topic, ξυπνώντας πάθη, γεννώντας επικούς καυγάδες, ατελείωτο κουτσομπολιό.

Μέσα πάντως σε αυτό το κλίμα, καταφέραμε και στείλαμε τραγουδάρες να μας εκπροσωπήσουν ως Ελλάδα. Αρχής γενομένης από Shake It (Σάκης Ρουβάς) το 2004 εγκαινιάστηκε μια 8ετία που ήμασταν πάντα εντός 10άδας. Κάτι ευπρόσδεκτα καινούριο για τη χώρα μας που ως τότε τερμάτιζε χαμηλά κατά κανόνα – θα ήταν μάλιστα ακόμα πιο άσχημα αν δεν είχαμε αυτό το παραδοσιακό «12άρι» από την Κύπρο και τούμπαλιν.

Κι ύστερα ήρθε η (οικονομική) κρίση. Δεν φάνηκε με τη μία η επίδραση, αλλά λίγο λίγο και σταδιακά πολύ, η κάψα που προκαλούσε η Eurovision έγινε εντελώς παρωχημένη και πλήρως «εκτός κλίματος». Πού μυαλό για τέτοια όταν κινδυνεύαμε να χάσουμε τα βασικά.

Το 2012 εγκαινιάζει αυτήν την περίοδο της μεγάλης παρακμής. Με ελάχιστες εξαιρέσεις ήταν λες και κάναμε επίτηδες, τη μια λάθος επιλογή μετά την άλλη. Στην πράξη, ήταν μια αντανάκλαση της έλλειψης ενδιαφέροντος και χρήματος. Να πόθεν προκύπτει η σύνδεση κοινωνικού και μουσικού που λέγαμε στην αρχή του κειμένου. Με τις όποιες εξαιρέσεις να ισχυροποιούν το πόρισμα.

Χρειάστηκε να φτάσουμε στο «Ζάρι» της Μαρίνας Σάττι για να πάρει ξανά η Eurovision τα πάνω της στη χώρα μας, να θυμίσει κάτι από 00s. Και αυτό συνιστά από μόνο του μια πρώτη τεράστια επιτυχία για την Ελληνίδα τραγουδίστρια – της ευχόμαστε ολόψυχα να ολοκληρωθεί η πορεία με μια πολύ καλή θέση στον τελικό.

Κοίτα να δεις, υπό μια έννοια και σαν ένα ειρωνικό κλείσιμο ματιού της μοίρας, η Σάττι έδιωξε μακριά τα… χασμουρητά που είχε φτάσει να προξενεί ο διαγωνισμός. Οφείλεις να αναγνωρίζεις το συμβολικό όταν το βρίσκεις.

Μα δες τι είχαμε στείλει στην Eurovision τα αμέσως προηγούμενα χρόνια. Απλώς, δες:

Ελευθερία Ελευθερίου – Aphrodisiac (2012)

Ίσως η 17η θέση να είναι κάπως σκληρή. Δεν ήταν τόσο κακό το τραγούδι. Ήταν όμως ελάχιστα διαφορετικό από αυτά που στέλναμε τα χρόνια της ακμής. Στερούταν πρωτοτυπίας, σε «μια από τα ίδια» έφερνε.

Στο televoting καλά πήγε, οι επιτροπές το «έθαψαν». Το μεγαλύτερο κρίμα είναι πως η Ελευθερία Ελευθερίου φορτώθηκε με βάρος που δεν της άξιζε, ήταν γαρ και πολύ ταραγμένη εποχή.

Το πόσο πίεση ένιωθε φαίνεται πως όταν μιλάει σήμερα για εκείνες τις μέρες, λέει πως έχει τεράστια κενά μνήμης. Έχουμε την τάση να (θέλουμε να) ξεχνάμε τα άσχημα, δεν είναι η μόνη που της συμβαίνει…

Koza Nostra και Αγάθωνας – Alcohol is Free (2013)

Ακόμα ως διαγωνισμός η Eurovision δεν έχει χάσει τη γοητεία του στη χώρα μας και αυτό το τραγούδι είχε μια κάποια δυναμική. Ήταν ξεχωριστό για έναν και μόνο λόγο: Η καλτ φιγούρα του μακαρίτη πλέον Αγάθωνα έκανε τη διαφορά.

Γιατί αν μας ρωτάς, το κομμάτι ήταν μάλλον μέτριο. Κι αλλιώς δεν θα τερμάτιζε, λέμε εμείς, στην 6η θέση. Σημειωτέον, από τότε δεν έχουμε πάει ψηλότερα. Σπάει την «κατάρα» η Μαρίνα;  

Freaky Fortune feat. RiskyKidd  – Rise Up (2014)

Πώς το έπαθε η Ελευθερία Ελευθερίου με το κενό μνήμης; Έτσι και εμείς. Πραγματικά δεν θυμόμασταν νότα από αυτό το τραγούδι μέχρι που βάλαμε να το ξανακούσουμε. Πήγε ως την 20η θέση. Και στην αιώνια… λήθη.

Μαρία Έλενα Κυριακού – One Last Breath (2015)

Ερμηνευτικά δεν μπορεί κανείς να της προσάψει το παραμικρό. Τα έδωσε όλα. Όμως το τραγούδι δεν είχε αυτό το «κάτι» που θα επέτρεπε σε μια μπαλάντα να ξεφύγει από το «μέσο όρο». Μπορούσε πάντως καλύτερα από την 19η θέση

Argo – Utopian Land (2016)

Kαταπώς μάθαμε πρόσφατα σε ένα ξέσπασμα που έγινε viral, θα μπορούσαμε να είχαμε στείλει εκείνη τη χρονιά ως χώρα την Ελένη Φουρέιρα. Αντ’ αυτού στείλαμε κάτι που δεν (θέλει να) θυμάται κανείς. Εκτός τελικού, εκτός κλίματος, μια… ουτοπική δυστοπία. Ποντιακή ραπ που έγινε τελικά κάτι σαν τα πάλαι ποτέ ποντιακά… ανέκδοτα.

Demy – This is Love (2017)

Πάλι έχουμε να κάνουμε με μια αξιοπρόσεκτη ερμηνεία, καλλιτεχνικά υπάρχει και βάση και μέριμνα στις λεπτομέρειες. Μόνο που το τραγούδι δεν μένει, δεν κάνει γκελ. Βγήκε 19ο και κανείς δεν μπορεί να φωνάξει «σκάνδαλο». Δεν παίζουμε μόνοι μας…

Γιάννα Τερζή – Όνειρό μου (2018)

Δεν θα πρωτοτυπήσουμε λέγοντας πως το όνειρο έγινε εφιάλτης. Ειπώθηκαν πολλά τότε για τα τεχνικά προβλήματα που δημιούργησαν τεράστια προβλήματα επί σκηνής και επηρέασαν το τελικό αποτέλεσμα.

Περισσότερο πάντως το ζήτημα, νομίζουμε, ήταν πως αυτό δεν ήταν ένα τραγούδι για Eurovision. Τόσο απλά τόσο σύνθετα. Αν μας ρωτάς, μπορούσε τουλάχιστον να είχε πάει στον τελικό. Αλλά δεν μας… ρώτησαν αυτοί που αποφάσιζαν.

Κατερίνα Ντούσκα – Better Love (2019)

Με σκηνική παρουσία εμπνευσμένη από πίνακα του Ιερώνυμου Μπος, ένα ενδιαφέρον τραγούδι, αλλά όχι κάτι το φοβερό. Αναδείχθηκε 21ο και μάλλον για εκεί ήταν. Είχε στοιχεία καλά, ως εκεί.

Στεφανία – Last Dance (2021)

Και μπήκαμε στου κορονοϊού τα χρόνια. Από κρίση σε κρίση. Υγειονομική μετά την οικονομική, τι «ωραία». Η Στεφανία ήταν να μας εκπροσωπήσει το 2020 με το κομμάτι Supergirl, αλλά ο διαγωνισμός προφανώς ακυρώθηκε εν μέσω ολικών lockdown σε όλον τον πλανήτη.

Πήγε την επόμενη χρονιά με άλλο τραγούδι. Και ήρθε ένα αποτέλεσμα (10η θέση) που μας έβγαλε από το σπιράλ των συνεχόμενων κακών επιδόσεων.

Η φωνάρα της ολλανδοθρεμμένης τραγουδίστριας, η άψογη σκηνική παρουσία με τα ωραία τρικ, το ότι έπαιζε εντός έδρας (Ρότερνταμ), όλα βοήθησαν στο να πάει αρκετά συμπαθητικά η δουλειά, για ένα ελληνικό comeback στο top 10.

Αμάντα Γεωργιάδη Τένφιορντ – Die Together (2022)

Για ακόμη μια χρονιά παίξαμε το χαρτί της ομογένειας, σε καλό μας βγήκε. Η 8η θέση είναι σίγουρα επιτυχία.

Ειδικά καθώς η Αμάντα έφτασε ως εκεί μόνο με τη δύναμη της φωνής της. Ήταν αυτή και η σκηνή. Αυτή και το τραγούδι της. Η γοητεία της απλότητας.

Βίκτωρ Βερνίκος – What they Say (2023)

Και πάνω που λέγαμε πως είχαμε αρχίσει να βρίσκουμε ένα βηματισμό ως χώρα, είχαμε αρχίσει να το νιώθουμε ξανά καλά ως φάση, ήρθε αυτό. Μια ατυχής στιγμή.

Ο νεαρός τραγουδιστής φορτώθηκε με πολύ μεγαλύτερο βάρος από αυτό που του αναλογούσε. Δεν ήταν έτοιμος, δεν είχε την απαραίτητη υποστήριξη. Ο αποκλεισμός από τον τελικό αυτό ακριβώς συνόψισε. Not good enough.