Η λέξη “πατριαρχία”, δυστυχώς, χρησιμοποιείται έντονα τον τελευταίο καιρό. Αντί να μένει πίσω, στο παρελθόν, εκεί που ανήκει δηλαδή, βλέπουμε τα αποτελέσματά της σχεδόν σε καθημερινή βάση. Αυτό οφείλεται μάλλον στα social media και τη δυναμική τους. Ευτυχώς, πολλές ιστορίες γίνονται γνωστές μέσα από τις οθόνες των κινητών μας και οι γυναίκες που δεν είχαν φωνή, τώρα αποκτούν. Το «καμία μόνη» ακούγεται πιο δυνατά από ποτέ. Αρκεί αυτό, όμως; Μάλλον όχι. Σίγουρα όχι. 

Το ζήτημα, όπως γράφει ο Ζήσης Ρούμπος, είναι να βλέπουμε αυτό το παρελθόν να πεθαίνει μέσα από τα παιδιά μας, αυτά που τα μεγαλώνουμε με τέτοιο τρόπο που θα τους γίνει κατανοητό ότι, το να καπνίζεις τσιγάρα στο σαλόνι όσο οι γυναίκες μαζεύουν τα πιάτα, δεν υποδηλώνει αντρίλα. Μπορεί να είσαι απλά ένας τεμπέλης που απλά θεωρεί τον εαυτό του ανώτερο, τίποτα παραπάνω. Μία από τα ίδια δηλαδή. Τι 1976, τι 2021.

Ο stand up comedian, σε ένα ποστ που έγινε δικαίως viral, κατάφερε να χωρέσει όλα τα στραβά της ελληνικής κοινωνίας που μας στοιχειώνουν μέχρι και σήμερα. Έκανε μερικές απλές και θλιβερές παρατηρήσεις από τη μακρινή πια δεκαετία του 1970. Αλήθεια, πόσα έχουν αλλάξει από τότε; Έχουμε ακούσει τους άντρες να μιλούν στα καφενεία για τις γυναίκες λες και είναι αυτοκίνητα, ναι ή όχι; Φυσικά και τους έχουμε ακούσει.

Αυτό το «γαμημένο απόστημα» της πατριαρχίας όπως το χαρακτηρίζει, έχει σπάσει ή εξακολουθεί να μας κάνει τη ζωή δύσκολη; Όλοι ξέρουμε την απάντηση, ιδίως οι γυναίκες. Όχι, δεν έχει σπάσει. Το βρίσκουμε μπροστά μας κάθε ώρα και κάθε λεπτό. Γ ’αυτό, όπως τονίζει ο Ζήσης Ρούμπος, καμία συμφιλίωση με το τέρας. 

Και αυτό το τέρας, το οποίο έχει μάθει να είναι από πάνω, δεν θα φύγει εύκολα από τη ζωή μας. Αν χρειαστεί ψυχανάλυση για να το στείλουμε στην τρύπα του, τότε ας φάμε τα λεφτά μας στους ψυχαναλυτές. Για ένα καλύτερο αύριο, αξίζει να δώσουμε και το τελευταίο μας ευρώ. Μέχρι να φτάσουμε εκεί, ας μάθουμε στα παιδιά μας να σέβονται, να διαβάζουν τη λέξη «γυναικοκτονία» και να βγάζουν σπυριά, να γεμίζουν με οργή, να μην επιτρέψουν καμία γυναίκα να φύγει ξανά από το πλάι μας όπως η Γαρυφαλλιά. 

Καμία «κακιά στιγμή» και καμία «χαλασμένη φάση» δεν αποτελεί δικαιολογία. «Όχι, δεν είναι πιεσμένος αυτή την περίοδο. Ακόμα και να είναι, αυτό δεν δικαιολογεί την βίαιη συμπεριφορά του απέναντί σου». Η Χρύσα Κατσαρίνη δεν έγραψε αυτό το ποστ με σκοπό να επιρριφθούν ευθύνες στις γυναίκες, το έγραψε για τον ακριβώς αντίθετο λόγο: για να προσέχει η μία γυναίκα την άλλη μέχρι επιτέλους οι άντρες στο σύνολό τους να κάνουν τη διαφορά.

Μέχρι να μην σηκώνει κανείς χέρι σε κανένα, μέχρι να μην υφίσταται καμία κακοποιητική σχέση, μέχρι η σωματική και η λεκτική βία να μην “ξεχνιούνται” επειδή «κάνει προσπάθεια να βελτιωθεί» ή επειδή σε «σε αγαπάει». Γιατί το χέρι του, αν το έκανε μία φορά, θα σε χτυπήσει ξανά. Η Χρύσα Κατσαρίνη έγραψε μια γραμμή που όσο και αν μας πονάει, πρέπει να τη διαβάσουμε ξανά και ξανά μέχρι να ξεμείνει στον σκληρό δίσκο του εγκεφάλου μας: «από το σήκωμα του χεριού μέχρι το φόνο, η απόσταση είναι μια ‘κακιά στιγμή’».

Και ισχύει, η πραγματικότητα μας το τρίβει στα μούτρα με την πρώτη ευκαιρία.
Η πατριαρχία ζέχνει, βρομάει, είναι δίπλα μας και τη ζούμε στο σπίτι, στο δρόμο και στους χώρους δουλειάς. Οι δύο αυτές αναρτήσεις είναι ένα καλό ξεκίνημα για να την καταλάβουμε καλύτερα και να την ρίξουμε επιτέλους στο κενό.