*Θα ξεκινήσω με ένα ανέκδοτο: H FIFA προτείνει να εστιάσουμε στο ποδόσφαιρο και να μην πολιτικοποιήσουμε το Μουντιάλ του Κατάρ τη στιγμή που πριν από κάποιους μήνες, απέκλεισε τη Ρωσία από τη διοργάνωση λόγω της εισβολής στην Ουκρανία γιατί, εντάξει, εκεί χωράει λίγη πολιτική. 

Σε λίγες ώρες ξεκινάει. Θα δούμε, λογικά, ένα αχρείαστο σόου για την τελετή έναρξης, θα έχουμε αναλυτικά ρεπορτάζ και θα ακούσουμε σχόλια και βαρετά στατιστικά πριν ο διαιτητής βάλει την σφυρίχτρα στο στόμα του για να δώσει το έναυσμα. Μουντιάλ. Χειμώνας. Κατάρ. Κάτι δεν κολλάει. Πολλά δεν κολλάνε για την διοργάνωση που, όπως ακούμε τόσα χρόνια, έχει σκοπό να ενώσει τις χώρες του κόσμου.

Αλλά όχι, δεν ζούμε σε φούσκα. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι το ποδόσφαιρο (τα άτομα που το κατευθύνουν καλύτερα) έχει ανταλλάξει την όποια αγνότητα που το χαρακτήριζε με τα χρήματα. Γνωρίζουμε επίσης πως έχει συμφιλιωθεί με το υπάρχον σύστημα, έχοντας ως δικαιολογία το γνωστό «ένα καλύτερο προϊόν για όλους». Φυσικά, αυτό το προϊόν δεν είναι για όλους, αλλά θα φτάσουμε εκεί σε λίγο. 

Το αγαπημένο μας τόπι, λοιπόν, είναι και με τη βούλα ένα προϊόν-συνώνυμο του καπιταλισμού. Ακραίου καπιταλισμού. Μα πώς θα μπορούσε να ξεφύγει το πιο δημοφιλές άθλημα του κόσμου από αυτή την μαύρη τρύπα της καταπίεσης, του υπερκέρδους και της εξαθλίωσης; Μη κοροϊδευόμαστε, δεν γινόταν. Όλοι μέσα σε αυτό το ανταγωνιστικό σύστημα στροβιλίζουμε, το θέμα είναι να διαχωρίζουμε τον ρομαντισμό από την πραγματικότητα. 

Ο ρομαντισμός, λοιπόν, έχει να κάνει καθαρά με το άθλημα ενώ η πραγματικότητα, έχει να κάνει με το πόσο υποτιμάται η ανθρώπινη ζωή όταν, για παράδειγμα, σκοτώνονται μετανάστες εργάτες που «υπηρετούν» (κατασκευάζοντας ένα γήπεδο) το άθλημα. Δύσκολη πίστα γι΄ αυτό ας περάσουμε στα όσα κρύβει η διοργανώτρια του Μουντιάλ. 

Εδώ και 11 χρόνια χτίζονταν τα γήπεδα που από σήμερα θα έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε -όσοι έχουν αποφασίσει να το παρακολουθήσουν- από τους δέκτες μας. Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, σύμφωνα πάντα με το Κατάρ, έχουν χάσει τη ζωή τους 37 εργάτες. Καμία σχέση με τον πραγματικό αριθμό αφού, μετά από έρευνα του Guardian, μάθαμε ότι έχουν χάσει τη ζωή τους 6.500, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι όλοι τους εργάζονταν στην κατασκευή κάποιο γηπέδου. Παρ’ όλα αυτά, ο αριθμός είναι τεράστιος και δικαίως διαβάζουμε περί «Ματωμένου Μουντιάλ». Και κάπου εδώ, προκύπτει το εξής ερώτημα: Περνάω ή όχι τον χρόνο μου μπροστά από την τηλεόραση ενώ γνωρίζω τι έχει προηγηθεί;

Το Κατάρ, όπως λογικά ήδη γνωρίζετε, έφερε το Παγκόσμιο Κύπελλο στο έδαφός του χρησιμοποιώντας -τι άλλο;- την οικονομική του δύναμη. Η τσέπη της τότε προεδρίας της FIFA φούσκωσε και αν κάτι έγινε ξεκάθαρο, είναι ότι δεν την ενδιαφέρει αν τη στιγμή που ντριμπλάρει ο Μέσι, ένας άνθρωπος, λίγα μέτρα μακριά από το γήπεδο, βλέπει τα δικαιώματα του να παραβιάζονται ούτε αν η LGBT+ κοινότητα δεν βρίσκει χώρο στο γεμάτο υγρασία περιβάλλον του Κατάρ.

Ορίστε, πώς το προϊόν απευθύνεται σε όλους ενώ υπάρχει αποκλεισμός κοινωνικών ομάδων και υποβάθμιση της γυναίκας; Έχουμε μια απάντηση. «Έτσι είναι αυτή η χώρα, τι να κάνουμε τώρα, πρέπει να σεβόμαστε τους νόμους της». Αυτό είναι το σκεπτικό που επικρατεί, αρκετά απλοποιημένο και νηφάλιο ώστε να το καταλάβουν όλοι. Μην ξεχνάτε ότι απαγορεύεται το αλκοόλ ΚΑΙ έξω από τα γήπεδα, δεν παίζουν με αυτά.

Πρέπει να νιώσει ενοχικά όποιος παρακολουθήσει τη διοργάνωση; Όχι. Περισσότερο θα έπρεπε να τον προβληματίζει που θα δώσει τα χρήματα του σε ιδιωτικό κανάλι, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Εγώ και εσύ δεν θα έπρεπε να νιώθουμε ενοχικά από τη στιγμή που ολόκληρες ομοσπονδίες, εταιρείες και παίκτες που αμείβονται με εκατομμύρια, δεν πίεσαν με τον τρόπο τους να αποκαλυφθεί η αλήθεια, μποϊκοτάροντας οι ίδιοι το Μουντιάλ.

Στον καπιταλισμό δεν είμαστε όλοι ίσοι, να μια φορά που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή την ανισότητα υπέρ μας. Αυτοί έχουν τη δύναμη να αλλάξουν προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο το προϊόν και, το σημαντικότερο, τον κόσμο. Πήραν την απόφαση τους. Η ανταπόκριση του κοινού, ακόμα και αν είναι μικρότερη από το Μουντιάλ του 2018, δεν επηρεάζει τη FIFA. Το γνώριζε εξαρχής ότι οι πιθανότητες αποχής είναι αυξημένες. Τι μας λέει αυτό; Ότι τα κέρδη έχουν ήδη εξασφαλιστεί.

Προσωπικά, όχι, δεν έχω σκοπό να δω το Μουντιάλ του Κατάρ. Όχι επειδή δεν θα με αφήνουν οι τύψεις να κοιμηθώ το βράδυ (γνωρίζουμε ποιοι ευθύνονται), αλλά γιατί, στην συγκεκριμένη περίπτωση, δεν μπορώ να διαχωρίσω τον ρομαντισμό του ποδοσφαίρου από την πραγματικότητα που κρύβεται πίσω από αυτό. Και ναι, είναι κάπως υποκριτικό (ή επιλεκτικό, όπως θέλει ο καθένας) όλο αυτό γιατί με την ίδια λογική, δεν θα έβλεπα ποδόσφαιρο τα τελευταία 25 χρόνια που θυμάμαι τον εαυτό μου. Μια χαρά παρακολουθώ Premier League. Μεταξύ μας, όμως, στο λιγότερο κακό δεν στρεφόμαστε πάντα; 

Και αυτό πάντως, κάπως αντεπαναστατικό μου ακούγεται.